Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το κυπριακό, 1974-2004

Abstract

Το τελευταίο κεφάλαιο εξετάζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974 και αξιολογεί ορισμένες βασικές παραμέτρους των σχέσεων αυτών, όπως είναι οι σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, η στρατηγική σημασία της Ελλάδας στην περιοχή και το ελληνικό δόγμα της «άμυνας σε βάθος». Επίσης, εξετάζονται τα επίμαχα διμερή ζητήματα, όπως η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, η ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη, και το θέμα του ελληνικού εναέριου χώρου. Από το 1974 η Τουρκία έγινε το κύριο αντικείμενο των ελληνικών αμυντικών σχεδιασμών και η απειλή της προς τα ελληνικά συμφέροντα αποτέλεσε το στοιχείο που εξασφαλίζει έκτοτε τη συναίνεση των μεγάλων κομμάτων σε θέματα εθνικής άμυνας. Το κεφάλαιο αυτό μελετά επίσης τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού καθώς και τη στάση των δυο υπερδυνάμεων. Ιδιαίτερα οι διπλωματικές πρωτοβουλίες της αμερικανικής κυβέρνησης και του ΟΗΕ μετά τη μεταπολίτευση στην Ελλάδα και την Κύπρο παρέμειναν καθοριστικοί παράγοντες της εξέλιξης του Κυπριακού, καθώς εξέλειψε ένας ουσιαστικός διάλογος μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Μια σύντομη αναφορά γίνεται στο σχέδιο Ανάν και στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2014.