Φεμινιστική θεωρία, κριτική και λογοτεχνία κατά τις δεκαετίες 1960-1980

Abstract

Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται επιλεκτικά οι εξελίξεις στον ακτιβιστικό και ακαδημαϊκό φεμινισμό από τη δεκαετία του 1960 μέχρι και τη δεκαετία του 1980, που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «δεύτερο κύμα του φεμινισμού».Η φεμινιστική γραμματολογία αυτοπροσδιορίζεται ως πολιτικά στρατευμένη στον αγώνα της ανατροπής της πολιτισμικής παράδοσης που έχει περιθωριοποιήσει ή/και αποκλείσει της γυναίκες∙ στη πορεία δεν διστάζει να αμφισβητήσει τα παραδοσιακά κριτήρια που μετρούν την αισθητική αξία και να επαν-ορίσει το αντικείμενο της μελέτης και της έρευνας: καταρχήν αμφισβητεί τον παραδεδομένο λογοτεχνικό κανόνα. Από την μια μεριά, η ριζοσπαστική φεμινιστική κριτική, αρχίζοντας με τη συστηματική εξέταση της απεικόνισης του φύλου σε κείμενα ανδρών συγγραφέων, προχώρησε, στην εποχή της ακμής της, στην εστίαση και διερεύνηση του έργου των γυναικών που ήταν μέχρι τότε παραγκωνισμένο και παραγνωρισμένο, και συνακόλουθα στην ανάδειξη της σημαντικής συμβολής των γυναικών συγγραφέων στον δυτικό πολιτισμό. Από την άλλη μεριά, η λογοτεχνία προσέφερε στις μαρξίστριες φεμινίστριες έναν προνομιακό χώρο μελέτης της λειτουργίας της ιδεολογίας. Έδειξαν ότι η ιδεολογία, που συγκροτεί και κατασκευάζει την έμφυλη ταυτότητα ιστορικά, πρώτον, είναι συνυφασμένη με όλες τις πολιτισμικές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων της συγγραφής και της παιδαγωγικής και κοινωνικής λειτουργίας της λογοτεχνίας και, δεύτερον, λειτουργεί δεσμευτικά τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες συγγραφείς.