Η Κοινωνία της Πληροφορίας στην Ελλάδα (1977-2012): O δύσβατος δρόμος. Μια πρώτη απόπειρα απολογισμού

Abstract

Το κεφάλαιο αυτό επιδιώκει να συνεισφέρει στη βαθύτερη κατανόηση των διεργασιών, των δυνάμεων που τις κινούν, των εμποδίων και των διαρθρωτικών προβλημάτων που συνδέονται με την προσπάθεια ανάπτυξης της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην Ελλάδα. Η ελληνική εμπειρία επιβεβαιώνει τη σημασία του κρίσιμου ρόλου που διαδραματίζουν οι τοπικές/εθνικές συνθήκες, ο χρονισμός (timing) και οι διεργασίες υποδοχής των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) που επηρεάζονται, μεταξύ άλλων παραγόντων, από τις κοινωνικές στάσεις (αποδοχή, αντίσταση στην εισαγωγή τους, αδράνεια για την υιοθέτησή τους).<br/>Η έγκαιρη τοποθέτηση της σύγχρονης Ελλάδας στον πυρήνα των ευρωπαϊκών εξελίξεων σε συνδυασμό με τους ισχυρούς παραδοσιακούς δεσμούς των ηγετικών ομάδων και δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας (πολιτικών, επιστημονικών, επιχειρηματικών κ.ά.) με τη διεθνή κοινότητα καθιστά εφικτή μιαν έγκαιρη αναγνώριση των επερχόμενων τεχνολογικών και κοινωνικοοικονομικών αλλαγών, καθώς και των ευκαιριών που αναδεικνύονται στη χρήση, τη δημόσια πολιτική και τη διαχείριση των ΤΠΕ. Ωστόσο, η διαδρομή για τη μετατροπή της σύλληψης σε πράξη αποδείχθηκε άνιση, μακρά και δύσβατη. Η υλοποίηση του συγκεκριμένου εγχειρήματος σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ευελιξίας και αντίσταση στην αλλαγή δεν είναι ούτε αυτόματη ούτε εύκολη. Επιπροσθέτως, οι ΤΠΕ είναι αποδιαρθρωτικές (disruptive) και η αποδοτική και αποτελεσματική χρήση τους προϋποθέτει συμπληρωματικές θεσμικές και οργανωτικές αλλαγές και αντίστοιχη ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού.